طلا از دیرباز یکی از گرانبهاترین و مقاوم‌ترین فلزات است که به دلیل ویژگی‌های خاص خود از جمله زیبایی و دوام، به طور گسترده در ساخت جواهرات و اشیاء زینتی استفاده می‌شود. این فلز گران‌بها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و تغییر رنگ، به عنوان یک سرمایه‌گذاری مطمئن مورد توجه قرار گرفته است.
به بررسی عواملی می‌پردازیم که می‌توانند به طلا آسیب رسانده و زیبایی آن را تحت تأثیر قرار دهند و یا کیفیت اولیه خود را از دست بدهد.
محیط‌های شیمیایی و مواد خورنده
طلا به طور طبیعی مقاومت بالایی در برابر خوردگی و اکسیداسیون دارد. اما تماس آن با برخی مواد شیمیایی می‌تواند موجب تغییر رنگ و آسیب به آن شود. می‌تواند به مرور زمان رنگ طلا را تغییر داده و سطح آن را آسیب‌پذیر کند. در اینجا به چند مورد اشاره می کنیم:
- گوگرد: یکی از مهم‌ترین دشمنان طلا، گوگرد می باشد. گوگرد موجود در هوا، آب و برخی مواد غذایی می‌تواند با طلا واکنش داده و لایه تیره رنگی به نام سولفید طلا روی آن ایجاد کند. این لایه باعث کدر شدن و از بین رفتن درخشندگی طلا می‌شود.
- کلر: کلر موجود در آب استخرها، مواد شوینده، برخی محصولات خانگی مانند مواد ضدعفونی‌کننده نیز می‌تواند به طلا آسیب رسانده و آن را کدر کند.
- جیوه: جیوه به شدت با طلا واکنش داده و آلیاژی به نام آمالگام تشکیل می‌دهد. این آلیاژ باعث تغییر رنگ و شکل طلا شده و به آن آسیب جدی وارد می‌کند تا جایی که دیگر نتوانید از زیورآلات خود استفاده کنید.
- اسیدها و بازها: اسیدها و بازهای قوی می‌توانند به طلا آسیب برساند و آن را در خود حل کنند. مانند برخی از مواد پاک‌کننده و سفیدکننده‌های قوی که در منازل یافت می شود. بنابراین، از تماس دادن طلا با مواد شیمیایی قوی خودداری کنید.
عرق بدن و محصولات آرایشی
عرق بدن می‌تواند حاوی مواد شیمیایی و نمک‌های معدنی باشد که برای طلا مضر هستند. زمانی که طلا با عرق بدن تماس پیدا می‌کند، ممکن است لایه‌ای از مواد معدنی بر روی سطح طلا شکل گیرد که در نهایت منجر به کدر شدن و از دست رفتن درخشش آن شود. به همین ترتیب، استفاده از محصولات آرایشی مانند لوسیون‌ها، عطرها و اسپری‌ها به طور مستقیم بر روی طلا می‌تواند آسیب به سطح آن وارد کند.
سایش و ضربه‌های مکانیکی
طلا فلزی نرم است و زمانی که با اجسام سخت‌تر برخورد کند، ممکن است خش و خراش‌های سطحی بر روی آن ایجاد شود. این خراش‌ها می‌توانند باعث از بین رفتن زیبایی طلا شوند و آن را کدر و بی‌روح کنند که زیبایی و جذابیت اول خود را نداشته باشد. به خصوص طلاهای ظریف و نگین‌دار به مراقبت بیشتری نیاز دارند.
برای جلوگیری از این آسیب‌ها، بهتر است هنگام انجام فعالیت‌های بدنی یا کارهای سنگین، از جواهرات طلا استفاده نکنید.
نگهداری نادرست
نگهداری نادرست طلا می‌تواند به مرور زمان منجر به آسیب به آن شود و کیفیت اولیه خود را از دست بدهد. به عنوان مثال، نگهداری طلا در محل‌های مرطوب یا تماس آن با هوای آلوده می‌تواند باعث تیره شدن سطح آن شود. همچنین، قرار دادن جواهرات طلا در کنار اشیاء دیگر که ممکن است با آن برخورد کنند، مانند سنگ‌ها یا فلزات دیگر، می‌تواند موجب سایش و خراش در طلا شود.
گرما و تغییرات دمایی شدید
گرما می‌تواند تاثیرات منفی بر طلا بگذارد، به ویژه اگر طلا با دمای بسیار بالا تماس پیدا کند. دماهای شدید ممکن است باعث تغییر شکل و رنگ طلا یا کاهش کیفیت آن شوند. به همین دلیل، بهتر است جواهرات طلا را در محیط‌های خیلی گرم و یا سرد نگهداری نکنید.
مواد خاص و آلودگی هوا
در برخی مواقع که آلودگی هوا بسیار زیاد است. مواد موجود در آن مانند گوگرد می‌توانند موجب تغییر رنگ طلا شوند. این مواد می‌توانند به مرور زمان لایه‌ای تیره بر روی سطح طلا ایجاد کنند که نیاز به تمیزکاری و مراقبت دقیق‌تر دارد.
نگهداری صحیح
برای اینکه جواهرات طلا شما درخشش و زیبایی خود را ازدست ندهد. بهتر است طلا را در جای خشک و خنک و به دور از نور مستقیم خورشید نگهداری کنید. همچنین هر قطعه طلا را به صورت جداگانه در یک کیسه پارچه‌ای نرم قرار داده و سپس در جعبه جواهرات بگذارید.
تمیز کردن اصولی
برای تمیز کردن طلا از محلول‌های مخصوص جواهرات استفاده کنید و از مواد شوینده قوی، پودرهای ساینده و برس‌های زبر خودداری کنید.
مراجعه به جواهرساز
برای تعمیر و تمیز کردن حرفه‌ای طلاهای خود، به یک جواهرساز معتمد ومتخصص مراجعه کنید.
جمع بندی
| عامل آسیب‌رسان | توضیحات | روش‌های محافظت |
|---|---|---|
| مواد شیمیایی خورنده | گوگرد، کلر، جیوه، اسیدها و بازها می‌توانند موجب تغییر رنگ و آسیب به طلا شوند. | پرهیز از تماس با مواد شیمیایی قوی و شوینده‌ها |
| عرق بدن و محصولات آرایشی | عرق بدن و مواد آرایشی می‌توانند باعث کدر شدن و از بین رفتن درخشش طلا شوند. | استفاده نکردن از طلا هنگام تعریق زیاد و تماس مستقیم با عطر و کرم‌ها |
| سایش و ضربه‌های مکانیکی | طلا فلزی نرم است و در برخورد با سطوح سخت دچار خش و تغییر شکل می‌شود. | عدم استفاده از طلا هنگام کارهای سنگین |
| نگهداری نادرست | تماس طلا با رطوبت، هوا یا اشیای سخت دیگر می‌تواند باعث تیره شدن یا خراش آن شود. | نگهداری در جای خشک و استفاده از جعبه مخصوص |
| تغییرات دمایی شدید | دماهای بسیار بالا یا پایین ممکن است بر کیفیت و رنگ طلا تأثیر بگذارد. | پرهیز از قرار دادن طلا در معرض حرارت زیاد یا سرمای شدید |
| آلودگی هوا | آلودگی‌های حاوی گوگرد می‌توانند باعث تیرگی و تغییر رنگ طلا شوند. | تمیزکاری منظم و نگهداری در محیط‌های مناسب |
| روش‌های صحیح مراقبت | تمیز کردن اصولی و مراجعه به جواهرساز باعث حفظ درخشندگی طلا می‌شود. | استفاده از محلول‌های مخصوص و تعمیرات دوره‌ای |
